بیستون،تخت جمشید،پاسارگاد

جاذبه های فارس


یکی از دوره های تمدن ساز که مایه مباهات هر ایرانی شده است تمدن دوره هخامنشی است . هنری که به مدد بهره گیری از هنر تمدن های زیر سیطره این پادشاهی و ثروت فراوان آن ایجاد شد و هر آنچه ما از این دوره داریم باقیمانده از بناهای عظیمی است که برای سلطه گری و تسلط سیاسی حکومت ایران بر کشورهای زیر سیطره ساخته شده که در زیر به آنها اشاره شده است.

عالىترين بناى اين عصر در شهر پاسارگاد که پايتخت ايران بود تأسيس شد. بقاياى کاخ کوروش در پاسارگاد نمايانگر معمارى باشکوه و تزئينات متأثر از هنر اورارتو و آشور و بابل است. به اين طريق او کشورش را وارث اين سه تمدن معرفى نمود. او براى ساختن کاخها و بناهاى پايتخت خود، صنعتگرانى از مليتهاى مختلف را بهکار گمارد. 
داريوش و خشايارشا کاخهاى تختجمشيد را باشکوه هرچه تمامتر بهوجود آوردند. در شوش و ساير مکانها نيز شيوهٔ معمارى هخامنشى بچشم مىخورد. 
عقايد پارسيان مشتق از تعاليم زرتشت و مبتنى بر خوبى و بدى بود. آيين پرستش اهورامزدا (روشنايي) در آتشگاههاى سرگشاده اجرا مىشد؛ به همين دليل از پارسيان باستان معمارى دينى کمتر باقى مانده است؛ ليکن کاخهاى هخامنشى که محل اجراى آيينهاى بزرگ از جمله مراسم جشن نوروز بود، باشکوه تمام باقى ماند.
 

بيستون 

نقش برجستهٔ بيستون شامل پيکرهٔ داريوش بزرگ و دوازده تن ديگر است که در يک رديف بر روى ديوارهٔ بلندى ساخته شده است. نقش شاه از همه بزرگتر است و در برابر او نُه اسير با دستهاى بسته و گردنهاى در ريسمان ايستادهاند که لباسهاى متفاوتى دارند که نشانهٔ مليتهاى مختلف آنها مىباشد؛ گزارش داريوش نيز مؤيد اين مطلب است. اين گزارش به سه زبان فرس قديم، عيلامى و بابلى نگاشته شده است و در بالاى سراسيران علامت اهورامزدا نقش شده؛ در مجموع نقش برجستهٔ بيستون ساده و خشک است. نقش داريوش احتمالاً شبيه به خودش بوده و قد او نيز در اندازهٔ طبيعى ساخته شده است. عالیترين کتيبهٔ هخامنشى نيز در بيستون قرار دارد که در آن داريوش وقايع اوايل سلطنتش را شرح میدهد. 


تخت جمشيد 

جالبترين نقش برجسته هاى مجموعهٔ تخت جمشيد بر بدنهٔ پلکان دو سرى است که به تالار بارعام مىپيوندد و راه رسيدن به آپادانا محسوب مىشود. اين پلکان عريض و آراسته، با نقش برجستههايى از سپاهيان با وقار در حال گام برداشتن تزئين يافته است. حالت تشريفاتى و تکرار سوزون اين نقوش، نقش برجسته را در خدمت معمارى قرار مىدهد که از خصوصيات پيکرتراشى ايران در اين دوران است. 

نقش برجسته هاى کاخ تخت جمشيد معمولاً صحنه ها را در محل وقوع آن مجسم ساخته اند، مانند صفآرايى سپاهيان کاخ$ پاسدارى نگهبانان؛ باريافتن نمايندگان ملتهاى - خراج گزار با هدايا و خراجها؛ حمل ظروف توسط خدمتکاران؛ ورود شاه و خروج شاه از اتاقها؛ حضور يافتن درباريان به پيشگاه شاه. گفته مى شود اين نقش برجسته ها نمايش کوچکى است از جشنهايى که در آغاز سال نو در محل کاخ تخت جمشيد برگزار مىشده است. 

در نقش برجستهٔ قصر آپادانا، تعدادى گونه هاى حيوانات که در آنها تلاش در بازنمايى نسبى طبيعت شده، به چشم مىخورد. اين حيوانات در سنگ حک شده يا با مفرغ ساخته شدهاند و نقش محافظ و نگهبان را برعهده داشتهاند. 

تنوع زبان در امپراطورى هخامنشى موجب تنوع کتيبه ها شده است. اين کتيبهها برخى بر لوحه هاى گلى و يا بر استوانه ها حکاکى شدهاند. از تصاوير مکرر بر روى استوانه ها تصوير شاه با رداى بلند و تاج کنگرهدار است. اين تصويرها (تصوير شاه) مظهر و نشانهٔ دولت هخامنشى بوده است. 

وجود تکه هاى رنگى در بخشى از اين نقش برجسته ها حکايت از آن دارد که بخشهايى از آنها رنگى بوده اند.


پاسارگاد (پازارگاد) 

بعد از غلبهٔ کوروش بر پادشاه ماد در سال ۵۰۵ ق.م وى اقدام به ساختن بناهاى عظيم نمود. عالىترين نمونه اين دوران در شهر پاسارگاد تأسيس شد. 

پاسارگاد شامل کاخها، معبد و مقبره شاهنشاه است. بخشى که کاخها در آن قرار دارد و با ديوارى احاطه شده، شامل ورودى عظيم و درگاه بزرگى که توسط گاوهاى بالدار و بزرگ محافظت مىشده است. 

در شمال غرب اين کاخ عظيم، تالار پذيرايى واقع است که در بخش مرکزى آن دو رديف ستون به ارتفاع ۱۳ متر موجود مىباشد. سرستونها معمولاً به شکل سر گاو نر، شير شاخدار و سر اسب بوده است. 

بناى ديگر تالارى است به طول ۲۴ متر و عرض ۲۲ متر؛ که سى ستون در شش رديف در آن موجود مىباشد. سرستونها از گچ ساخته شده و با رنگهاى قرمز سير، فيروزهاي، آبى آسماني، سبز، زرد و قهوهاى روشن رنگ شده است. بىگمان اين رنگها متناسب با رنگ پردهها انتخاب شده و با رنگ سياه و سفيد ستونها و کف، هماهنگى خاصى بهوجود مىآورده است. 

پاسارگاد در زمان داريوش و تغيير پايتخت به شکل يک مرکز مذهبى باقى ماند و به عنوان محل تاجگذارى شاهان مورد استفاده قرار گرفت. 

بىگمان شاهکارها و بدايع معمارى تختجمشيد، متأثر از بناهاى پاسارگاد، خلق شده است. 

داريوش دستور داد روى تپهٔ مجاور کاخ آپادانا، تالار بارعام ساخته شود. اين تالار به سه رديف ستون ۱۲ تايى مزين است که طول هر يک حدود ۲۰ متر مىباشد. سرستونها بيشتر بهشکل نيمتنه دو گاو نر ساخته شده که پشت به پشت هم دادهاند. در ساختمان اين شهر از کارگران مصري، بابلي، مادى و ... استفاده شده است. آپادانا نيز مانند تالار بارعام تحت حمايت شيران بالدار، شيردالها، سرشيران شاخدار و ... قرار داشته که همه با آجر لعابدار ساخته شدهاند. شوش در آن زمان بزرگترين پايتخت جهان و درخورِ عظمت و جاهِ سلطنت هخامنشى بوده است.



Share تاريخ: 1393/08/07 مشاهده : 907

آبشار شوی لرستان

زیباترین آبشار ایران 
شیوند

روستایی معتدل و بهاری در دل سرزمین گرم خوزستان
جنگل ابر

میراث 4000 هزارساله سمنان
غار آبی سهولان

بزرگترین و وسیعترین غار آبی ایران پس از غار "علیصدر"
آبشار گویله، مریوان

آبشاری زیبا در مسیر سقز تا مریوان
چمخاله

منطقه ای ساحلی و زیبا در لنگرود استان گیلان
خانه بهنام

زیباترین خانه تبریز
شهمیزاد-سمنان

بهشت گمشده کویر ایران
جاذبه های فارس

بیستون،تخت جمشید،پاسارگاد